|
Stanisław
Pagaczewski (1916-1984)
Polski prozaik, poeta, reportażysta, autor książek dla dzieci oraz przewodników krajoznawczych.
Uczeń gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Krakowie. Debiutował w 1933 na łamach krakowskiego dziennika „Czas” wierszem pt. „Wschód słońca”. Maturę zdał w 1934 i rozpoczął studia z zakresu polonistyki
na Uniwersytecie Jagiellońskim. Magisterium uzyskał już po wybuchu II wojny światowej, na tajnym UJ.
W czasie wojny prowadził tajne nauczanie. W 1947 był członkiem redakcji „Dziennika Polskiego” i tygodnika „Sport i Wczasy”. Od 1948 do 1950 pełnił funkcję sekretarza odpowiedzialnego miesięcznika „Życie Nauki”, a w 1950 także kwartalnika „Ochrona Zabytków”. Od 1947 był aktywnym działaczem i przewodnikiem Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego (późniejszy PTTK). W 1949 ukazały się jego pierwsze publikacje książkowe
- przewodniki krajoznawcze. W latach 1954–1956 był kierownikiem działu reportażu „Tygodnika Powszechnego”.
Od 1956 poświęcił się całkowicie pracy literackiej i zrezygnował z etatu w redakcjach. Swoje publikacje
- głównie reportaże i utwory dla dzieci i młodzieży, publikował w czasopismach: „Płomyczek” (1949-1980), „Wieści” (1957, 1959, 1963, 1965-1968), „Kierunki. Tygodnik społeczno-kulturalny katolików” (1959-1962), „Życie Literackie” (1970-1974). W latach 1963–1966 był autorem
odcinków programu „Piękno Polski Południowej”, nadawanego przez Telewizję Polską. Współpracował też z Polskim Radiem w Krakowie, gdzie nadawano jego reportaże i słuchowiska. W latach 60. i 70. często podróżował po Europie, Afryce Północnej i Bliskim Wschodzie.
Członek Związku Literatów Polskich (1959-1984) oraz Polskiego PEN Clubu (1970-1984). Od 1974 członek Stronnictwa Demokratycznego.
Twórca serii poświęconej przygodom Baltazara Gąbki, należącej do klasyki literatury dziecięcej.
W 1966 ukazała się pierwsza książka z cyklu przygód profesora Baltazara Gąbki pt.
"Porwanie Baltazara Gąbki". Ze względu na oryginalność, poczucie humoru oraz umiejętne wykorzystanie tradycyjnych motywów (książę Krak, Smok Wawelski) zdobyła wśród młodych czytelników ogromną popularność,
co spowodowało powstanie serialu animowanego, bardzo ciepło przyjętego przez widzów. Sukces książki i opartego na niej
serialu skłonił autora do napisania dalszego ciągu przygód profesora Gąbki. Do cyklu i jego bohaterów nawiązuje też ostatnia książka
"Przygoda na Rodos" (1982).
Na podstawie prozy Pagaczewskiego powstały seriale: "Porwanie
Baltazara Gąbki" (Porwanie Baltazara Gąbki), "Wyprawa
profesora Gąbki" (Wyprawa profesora Gąbki) |